Spis treści
Zrozumienie biegunki u psa
Co to jest biegunka u psa?
Rozwolnienie u psów to objaw, a nie samodzielna choroba. Przejawia się częstymi wypróżnieniami lub zwiększoną ilością stolca o płynnej lub półpłynnej konsystencji. Kał może przybierać różne barwy – od czarnej, przez zieloną, po żółtą – i nierzadko zawierać krew, ropę lub śluz, co powinno wzbudzić Twoją czujność. Biegunka prowadzi do szybkiego odwodnienia organizmu, zwłaszcza u zwierząt. Zazwyczaj trwa kilka dni, ale jeśli utrzymuje się dłużej, konieczna jest natychmiastowa konsultacja z weterynarzem.
Najczęstsze przyczyny biegunki
Zepsute jedzenie: Spożycie zepsutych pokarmów, takich jak padlina, resztki ze śmietnika, pokarm skażony larwami, czy przeterminowane surowe mięso lub kości.
Niewłaściwa dieta: Jedzenie przyprawione, produkty mleczne, oraz pokarmy, których pies nie toleruje, np. pomidory, cebula, awokado. Niskiej jakości karma, zawierająca dużo węglowodanów i słabej jakości białka, również może być problematyczna.
Alergie pokarmowe: Nietolerancje na określone składniki, jak pszenica, niektóre rodzaje mięsa, czy konserwanty.
Zmiana diety: Nagłe przejście z jednego rodzaju karmy na inny, np. z suchej na surową dietę typu BARF.
Substancje toksyczne: Kontakt z trutkami, truciznami roślinnymi, nawozami, czy substancjami szkodliwymi, takimi jak trutka na szczury, lub spożycie odpadów.
Leki: Niektóre leki, zwłaszcza antybiotyki, mogą powodować biegunkę jako efekt uboczny.
Choroby żołądkowo-jelitowe: Infekcje żołądkowo-jelitowe, zapalenie trzustki, infekcje bakteryjne lub wirusowe, zapalenie jelit spowodowane przez pasożyty.
Inne choroby: Choroby autoimmunologiczne, wirusowe (np. anaplazmoza, erlichioza), niewydolność nerek lub wątroby, a także schorzenia hormonalne.
Rodzaje Biegunki u Psów
Biegunka wirusowa, bakteryjna i pasożytnicza
Biegunka może być wynikiem infekcji wirusowej, takiej jak parwowiroza, która jest szczególnie groźna dla szczeniąt, a także herpeswiroza, koronawiroza, rotawirus i inne wirusy.
Każda z tych chorób stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia psa. Jeśli biegunka utrzymuje się dłużej niż dwa dni i towarzyszą jej gorączka, wymioty, ospałość lub brak apetytu, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem weterynarii.
Bakterie, takie jak salmonella, E. coli czy Campylobacter upsaliensis, również mogą być przyczyną biegunki u psa. Niestety, podobnie jak w przypadku biegunki wirusowej, trudno jest odróżnić ją od zwykłego zatrucia.
Właściciel powinien zwrócić uwagę na objawy towarzyszące biegunce, takie jak wymioty, gorączka czy krew w kale.
Za biegunkę u psów mogą również odpowiadać pasożyty, takie jak glisty (np. Toxocara canis, które bytują w jelicie cienkim), tasiemce czy tęgoryjce.
Oprócz biegunki, obecność pasożytów może powodować ospałość, matowienie sierści, wymioty, wzdęcia, a w przypadku tasiemca, także swędzenie w okolicach odbytu.
Biegunka po zatruciu pokarmowym
Zatrucie pokarmowe jest częstą przyczyną biegunki u psów. Podczas spacerów zwierzęta często zjadają coś, czego nie powinny, co może skutkować biegunką, a w poważniejszych przypadkach także wymiotami, bólem brzucha, gorączką czy drgawkami.
Jeśli podejrzewasz, że Twój pies mógł się zatruć, skontaktuj się natychmiast z weterynarzem. Do czasu wizyty wstrzymaj się z karmieniem, ale zadbaj, aby pies miał dostęp do wody, by uniknąć odwodnienia.
Ostra i przewlekła biegunka
Biegunka u psa może występować w dwóch formach – ostrej i przewlekłej. Ostra biegunka zazwyczaj jest wynikiem zatrucia pokarmowego, pojawia się nagle i zwykle ustępuje sama po 1–2 dniach. Zazwyczaj nie wpływa znacząco na samopoczucie ani aktywność psa i można ją łagodzić domowymi sposobami.
Przewlekła biegunka jest znacznie poważniejsza i towarzyszą jej dodatkowe objawy, takie jak śluz lub krew w kale, szybka utrata masy ciała, wysoka temperatura oraz apatia. Taki stan stanowi zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia psa. Przewlekła biegunka może świadczyć o poważnym procesie chorobowym i sama w sobie prowadzić do komplikacji, takich jak silne odwodnienie i utrata elektrolitów. U małych ras, starszych psów lub tych osłabionych innymi schorzeniami, może być nawet śmiertelna. Zawsze wymaga natychmiastowej interwencji weterynaryjnej. Powodem do konsultacji z weterynarzem są także często nawracające ostre biegunki.
Objawy i Powikłania Biegunki
Odwodnienie i jego skutki
Długotrwałe odwodnienie jest niebezpieczne dla każdego organizmu. Podczas biegunki pies traci wodę i cenne elektrolity, dlatego tak ważne jest regularne uzupełnianie płynów bogatych w niezbędne składniki i sole mineralne, aby zapobiec poważnemu odwodnieniu.
W skrajnych przypadkach, zwłaszcza gdy dotyczy to szczenięcia lub starszego, wrażliwego psa, taki stan może prowadzić nawet do śmierci zwierzęcia.
Inne objawy towarzyszące biegunce
Z tymi objawami należy niezwłocznie udać się do weterynarza:
- krwawa biegunka
- częsta, wodnista biegunka
- ból brzucha
- niepokój
- ospałość
- pies nie je i nie pije
- wymioty
- ponad 40°C gorączki
Leczenie Biegunki u Psa
Domowe sposoby na biegunkę
Czy biegunkę u psa można leczyć domowymi sposobami, tak jak u ludzi? Często tak! Pod warunkiem, że biegunka jest wynikiem lekkiego zatrucia i trwa krótko, nie dłużej niż 24 godziny. Jeśli nie towarzyszą jej poważniejsze objawy, takie jak wymioty, gorączka, złe samopoczucie czy znaczne osłabienie, możesz pomóc swojemu psu bez konieczności podawania leków, które mogłyby dodatkowo obciążyć jego układ pokarmowy.
Co jest najbardziej skuteczne? Przede wszystkim krótka głodówka oraz podawanie psu wyłącznie świeżej wody przez najbliższe 24 godziny. To najlepszy sposób, aby pozwolić organizmowi psa naturalnie poradzić sobie z biegunką. Jeśli masz w domu węgiel leczniczy, który jest dostępny w każdej aptece i stosowany również przy biegunce u ludzi, możesz go podać.
Dobrym rozwiązaniem jest także ugotowanie kleiku z siemienia lnianego, który ochroni żołądek psa, tworząc warstwę osłonową zapobiegającą podrażnieniom. Jeśli po takiej naturalnej kuracji zauważysz poprawę w konsystencji stolca, możesz stopniowo wprowadzać lekkostrawną karmę i z czasem wrócić do regularnego żywienia, o ile to sucha karma nie była przyczyną biegunki.
Leki i suplementy: Smecta, węgiel aktywowany, probiotyki
W przypadku zatrucia, gdy pies ma rozwolnienie, możemy podać mu węgiel leczniczy lub smectę. Smecta, czyli glinka kaolinowa, jest bezpiecznym środkiem, który wiąże toksyny w przewodzie pokarmowym i przyspiesza ich wydalanie. Wskazane też może być podanie probiotyku.
Jeśli Twój pies jest mocno odwodniony, weterynarz najprawdopodobniej poda mu kroplówkę. W zależności od przyczyny biegunki, pies może również otrzymać leki osłonowe, które będą chronić błonę śluzową jelit.
Jeśli jednak biegunka jest objawem poważniejszej choroby, weterynarz zaplanuje kolejne kroki, aby najpierw zająć się przyczyną biegunki, a następnie skoncentrować się na leczeniu głównego schorzenia, które pogarsza stan zdrowia Twojego psa.
Dieta i Pielęgnacja po Biegunce
Karma lekkostrawna i jej znaczenie
Co podać psu na biegunkę? Leki dobiera weterynarz, ale opiekun powinien zadbać o odpowiednie odżywienie psa po przymusowej głodówce. Posiłki należy wprowadzać stopniowo, aby nie podrażnić osłabionego układu pokarmowego, oraz dzielić je na mniejsze porcje rozłożone na cały dzień. Można samodzielnie komponować posiłki, używając ugotowanego ryżu, ziół (np. koper włoski, który łagodzi jelita), gotowanych ziemniaków, jajek i kurczaka bez skórki. Ważne, by posiłki były lekkostrawne, dlatego należy ograniczyć ilość tłuszczów i unikać produktów mlecznych.
Można także podawać psu specjalnie opracowaną karmę, która łagodzi problemy gastryczne i wspiera regenerację układu pokarmowego. Taka karma powinna zawierać elektrolity, prebiotyki oraz składniki wiążące szkodliwe substancje, takie jak produkty fermentacji i toksyny, a także chroniące śluzówkę przewodu pokarmowego. Dodatkowo, doustne pasty wiążące bakterie, wirusy i toksyny, uniemożliwiające ich wchłanianie, są cennym uzupełnieniem terapii przeciw biegunce. Warto także wzbogacić dietę psa o probiotyki – żywe kultury bakterii, które wspomagają trawienie i stabilizują florę jelitową.
Kiedy Skonsultować się z Weterynarzem?
Objawy wymagające interwencji weterynaryjnej
Jeśli Twój pies zachowuje się inaczej niż zwykle, jest apatyczny, nie chce jeść, a biegunka trwa dłużej niż dwa dni i towarzyszą jej wymioty, konieczna jest natychmiastowa wizyta u weterynarza.
Alarmującym sygnałem jest również obecność krwi lub pasożytów w kale, a także nietypowy, ciemny lub czarny kolor stolca. Takie objawy mogą wskazywać na poważne choroby, w tym infekcje wirusowe lub bakteryjne, które nieleczone mogą zagrażać życiu psa.
Zwykle woda jest wchłaniana w układzie pokarmowym psa i wykorzystywana przez jego organizm. Podczas biegunki jednak płyny są wydalane razem z kałem, co może prowadzić do odwodnienia. Jeśli pies dodatkowo wymiotuje, ryzyko dehydratacji wzrasta.
Odwodnienie prowadzi do zaburzeń gospodarki elektrolitowej, co obciąża nerki i może skutkować niewydolnością narządów, zagrażającą życiu psa.
Objawy, takie jak brak apetytu i energii, mogą wskazywać na problemy trawienne, ale mogą również świadczyć o poważniejszych dolegliwościach. Jeśli po 48-72 godzinach Twój pies nadal jest apatyczny i odmawia jedzenia, konieczna jest interwencja.
Weterynarz oceni stan psa, przeprowadzi badania, takie jak analiza krwi, kału, badania obrazowe czy testy na choroby zakaźne, a następnie wdroży odpowiednie leczenie, które może obejmować podanie antybiotyków, probiotyków, leków przeciwpasożytniczych oraz środków przeciwbiegunkowych i przeciwwymiotnych.
Profilaktyka biegunki u psów
Znaczenie regularnych badań i odpowiedniej diety
W przypadku biegunki u psa kluczową rolę odgrywa profilaktyka. Regularne odrobaczanie (co 4-6 miesięcy), szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym, dobrej jakości karma oraz regularne wizyty u weterynarza są niezwykle ważne. Warto również raz w roku badać krew i mocz psa, a u psów powyżej 8 roku życia zaleca się kontrolę stanu zdrowia co 6 miesięcy.
Piśmiennictwo
- Castrillo C., Vicente F., Guada J.A.: The effect of crude fibre on apparent digestibility and digestible energy content of extruded dog foods. Journal of animal physiology and animal nutrition, 2001, 85 (7-8), p. 231-6. –
- Stavisky J. i wsp.: A case-control study of pathogen and lifestyle risk factors for diarrhoea in dogs. Preventive veterinary medicine, 2011, 99 (2-4), p. 185-92.
- Nguyen P. i wsp.: Health benefits of high-protein diets, in 19th European Society of Veterinary and Comparative Nutrition Congress. 2015, Toulouse.
- Kienzle E., Dobenecker B., Eber S.: Effect of cellulose on the digestibility of high starch versus high fat diets in dogs. J Anim Physiol Anim Nutr (Berl), 2001, 85 (5-6), p. 174-85.
- Hubbard K. i wsp.: Risk of vomiting and diarrhoea in dogs. The Veterinary Record, 2007, 161 (22), p. 755-7.
- Pilla R., Suchodolski J.S.: The role of the canine gut microbiome and metabolome in health and gastrointestinal disease. Front. Vet. Sci., 2019, 6, 498. doi:10.3389/fvets.2019.00498
- Westermarck E.: Chronic Diarrhea in Dogs: What Do We Actually Know About It? Top Companion Anim Med, 2016, Jun, 31 (2), 78-84.
