Spirulina (Arthrospira Platensis) to mikroalga. Jednokomórkowy, niebiesko-zielony glon zaliczany do sinic. Należy do cyjanobakterii (fikocyjanina– niebieski barwnik fotosyntetyczny, oprócz tego ma też chlorofil– zielony, karotenoidy– żółto-pomarańczowe, a niektóre fikoerytrynę, dającą czerwone zabarwienie). Barwniki umożliwiają spirulinie przeprowadzanie fotosyntezy, dzięki której wytwarza ona sobie składniki odżywcze niezbędne do życia.
Tworzy ona wielokomórkowe spiralnie zwinięte włókna, stąd też wzięła się jej nazwa. Tę algę można spotkać (i hodować) w najczystszych, słodkich, ciepłych wodach, o odczynie zasadowym.
Spirulina była wykorzystywana jako suplement bardzo dawno temu. Są doniesienia o tym, że stosowali ją Aztekowie w celu leczniczym i odżywczym. Jej główne walory dietetyczne opierają się na wysokiej zawartości białek pełnowartościowych*. Stanowi ona też bardzo dobre źródło minerałów i witamin. Dzięki zawartości związków aktywnych biologicznie ma szerokie zastosowanie w dietoterapii.
Co ciekawe, hodowla spiruliny na skalę przemysłową wykorzystuje mniejsze zasoby, niż produkcja zwierzęca. Dodatkowo, dzięki fotosyntezie, wytwarza znaczne ilości tlenu. To ma spore znaczenie w kontekście ekologii i ochrony środowiska.
Komórki spiruliny, w odróżnieniu od roślin lądowych, nie są pokryte trudnostrawnymi cukrami (np. celulozą). Dzięki temu, znacznie zwiększa się dostępność substancji, które w sobie ta alga gromadzi. Sprawia, że spirulina jest łatwostrawna.
*białko pełnowartościowe- białko zawierające pełen komplet aminokwasów egzogennych. Porównywalne do składu aminokwasowego białka zwierzęcego. Rośliny lądowe nie są źródłem białek pełnowartościowych.
Działanie substancji zawartych w spirulinie na organizm psa
Cenne źródło białka pełnowartościowego
Około 60-80% masy spiruliny stanowi białko pełnowartościowe. Zawiera ono wszystkie aminokwasy, które muszą być dostarczane do organizmu, tzw. aminokwasy egzogenne, których nie potrafi sobie wytworzyć. Proporcje aminokwasów nie są tak idealne, jak w przypadku mięsa, ale jest to zdecydowanie lepsze źródło białka dla psa niż rośliny.
Można to wykorzystać w przypadku alergii na różne rodzaje białek zwierzęcych, a także w czasie rekonwalescencji, przy ograniczonej możliwości spożywania pokarmów lub przy słabym apetycie.
Uzupełnianie niedoborów witamin i minerałów
Spirulina zawiera wiele witamin, m.in.: A, C, D, E, a także witaminy z grupy B. Biorą one udział w regulacji wielu procesów w organizmie- trawienie, wchłanianie substancji odżywczych, redukowanie stanów zapalnych, wpływają na ogólną kondycję organizmu, odpowiadają za jakość skóry, sierści.
Witamina A jest w formie prekursora (beta karoten), czyli cząsteczki, którą organizm samodzielnie przekształca do aktywnej formy witaminy A. To zapobiega przedawkowaniu witaminy A, co może występować w przypadku suplementów zawierających gotową formę, np. podawanie wątroby zwierzęcej w diecie BARF/domowej.
Dobre źródło wielu minerałów, które dzięki połączeniu z innymi składnikami, są wysoko przyswajalne. W chlorofilu związany jest magnez, ważny w regulacji pracy mięśni, serca czy też w procesie wytwarzania białek przez organizm. Z fikocyjaniną połączone jest żelazo (wchłaniane jest go nawet 2x więcej niż z mięsa). Stąd alga polecana jest przy anemii, ze względu na właściwości krwiotwórcze.
Regulacja pracy jelit i składu bioty jelitowej
Dodatek spiruliny w diecie może pozytywnie wpłynąć na skład bakterii jelitowych, poprzez odżywianie i stymulowanie bakterii probiotycznych, co ogranicza wzrost bioty patogennej. Co więcej, niektóre związki zawarte w A. platensis, będą poprawiały odporność jelit (stymulowanie produkcji przeciwciał IgA), ograniczały stany zapalne, co przełoży się na lepszą pracę układu pokarmowego, a to usprawni procesy trawienia.
Z tego względu suplementowanie psów spiruliną będzie wartościowe szczególnie w momentach zaburzeń pracy jelit lub w trakcie i po antybiotykoterapii.
Ograniczanie stanów zapalnych
Spirulina zawiera wiele substancji o działaniu redukującym stany zapalne. Są to m.in. kwas tłuszczowy GLA (gamma linolenowy), barwniki fotosyntetyczne: fikocyjanina, karotenoidy. Zapobiegają one m.in. powstawaniu i gromadzeniu się wolnych rodników, utlenianiu się związków w komórkach organizmu, które prowadzą do stresu oksydacyjnego komórek, a w konsekwencji wywoływania stanów zapalnych.
Suplementacja spiruliną może wesprzeć terapię schorzeń, które przebiegają z obecnością stanów zapalnych (i w ich wyniku bólu, obrzęków, świądu) np. zapalenia stawów, jelit, skóry, narządów wewnętrznych.
Wsparcie walki z alergią
Wiele badań naukowych poświęcono działaniu spiruliny na zmniejszenie objawów alergii. Wyniki są bardzo pozytywne zarówno w odniesieniu do ludzi, jak i zwierząt.
Substancje obecne w spirulinie ograniczają produkcję histaminy i przeciwciał IgE, które odpowiadają za wywoływanie objawów alergii. Stąd, po suplementacji można zauważyć spadek nasilenia dolegliwości- świądu, wycieku z nosa i/lub oczu, kichania, opuchlizn, zaczerwienienia skóry.
Pobudzanie odporności
Składniki aktywne zawarte w spirulinie wpływają korzystnie na poprawę działania układu immunologicznego. Jej działanie opiera się między innymi na stymulacji wytwarzania przeciwciał IgA oraz IgG, które odpowiadają za obronę organizmu przed bakteriami i wirusami. Z tego względu warto wprowadzić ją do diety w okresie większego narażenia na spadki odporności.
Przeprowadzono badania, które dowiodły, że suplementacja spiruliną, przyspiesza i zwiększa odpowiedź immunologiczną, w przypadku szczepień psów. Czworonogi, które otrzymywały dodatek spiruliny, wykazały lepszy wynik w ilości wytwarzanych przeciwciał na otrzymaną szczepionkę przeciwko wirusowi wścieklizny, w odróżnieniu od psów które nie dostały tej algi.
Wsparcie w terapii przeciwnowotworowej
Wiele badań przeprowadzonych na modelach zwierzęcych potwierdza działanie spiruliny wspomagające redukcję nowotworów. W niektórych przypadkach dochodziło nawet do całkowitego wyzdrowienia. Jednym z mechanizmów, jest stymulowanie organizmu do wytwarzania czynnika TNFalfa, który niszczy komórki zmienione nowotworowo. Fikocyjanina spowalnia także wzrost guzów. Dodatkowo sprawniejsze działanie układu odpornościowego organizmu lepiej radzi sobie z eliminacją komórek nowotworowych.
Wsparcie leczenia otyłości, nadciśnienia i cukrzycy
Okazuje się, że pomaga ona obniżać ilość cholesterolu we krwi poprzez zmniejszenie jego wchłaniania z przewodu pokarmowego. Częste zjawisko u psów otyłych i chorujących na cukrzycę. Długotrwale podniesiony cholesterol może doprowadzać do powstawania zmian miażdżycowych (choć u psów jest to dość rzadkie), czyli powstawania złogów tłuszczu w naczyniach krwionośnych i zmniejszania ich średnicy, co wpływa na podniesienie ciśnienia krwi. Oprócz tego, inne badania wykazały właściwości obniżające ciśnienie krwi, poprzez rozszerzanie naczyń krwionośnych.
Spirulina redukuje poziom glukozy we krwi, oraz wchłanianie tego cukru do komórek organizmu. Przeprowadzono badania w których dowiedziono, że dodatek spiruliny w diecie przyczynił się do redukcji masy ciała, a obniżenie ilości glukozy we krwi pozwoliło na ograniczenie objawów cukrzycy.
Kiedy nie zaleca się stosowania spiruliny?
- stosowanie leków mających obniżających odporność (spirulina odporność poprawia),
- choroby autoimmunologiczne (nasilona reakcja immunologiczna organizmu),
- przyjmowanie leków, spirulina ogranicza działanie niektórych enzymów (np. cytochrom p450), które biorą udział w metabolizowaniu leków
- stosowanie leków obniżających ciśnienie krwi,
- stosowanie leków obniżających poziom glukozy we krwi (insulina)
Przy wyborze produktów ze spiruliną, należy zwrócić uwagę na źródło pochodzenia. Dobrze, jeśli producent posiada certyfikaty jakości surowca. Spirulina w zależności od miejsca zbioru może być zanieczyszczona algami produkującymi toksyny, a także istnieje ryzyko zawierania pierwiastków metali ciężkich.
-
- Roy-Lachapelle, A., Solliec, M., Bouchard, M., & Sauvé, S. (2017). Detection of Cyanotoxins in Algae Dietary Supplements. Toxins, 9(3), 76.
- Bautista, A. C., Moore, C. E., Lin, Y., Cline, M. G., Benitah, N., & Puschner, B. (2015). Hepatopathy following consumption of a commercially available blue-green algae dietary supplement in a dog. BMC Veterinary Research, 11(1).
- Savranoglu, S., & Tumer, T. B. (2013). Inhibitory Effects of Spirulina platensis on Carcinogen-Activating Cytochrome P450 Isozymes and Potential for Drug Interactions.
- Lee, A. N., & Werth, V. P. (2004). Activation of Autoimmunity Following Use of Immunostimulatory Herbal Supplements. Archives of Dermatology, 140(6).
- https://www.whoanelly.com.au/blog/spirulina-for-dogs
- https://www.webmd.com/diet/spirulina-health-benefits
- Vo, T.-S., Ngo, D.-H., & Kim, S.-K. (2015). Nutritional and Pharmaceutical Properties of Microalgal Spirulina. Handbook of Marine Microalgae, 299–308.
- Hayes, M. (2015). Seaweeds: a nutraceutical and health food. Seaweed Sustainability, 365–387.
- Kim HM, Lee EH, Cho HH, Moon YH. Inhibitory effect of mast cell-mediated immediate-type allergic reactions in rats by spirulina. Biochem Pharmacol. 1998 Apr 1;55(7):1071-6.
- Ebenezer Satyaraj*, Arleigh Reynolds, Robyn Engler, Jeff Labuda and Peichuan Sun. Supplementation of Diets With Spirulina Influences Immune and Gut Function in Dogs. Nestlé Purina Research, Front. Nutr., 28 May 2021
- Reddy MC, Subhashini J, Mahipal SV, Bhat VB, Srinivas Reddy P, Kiranmai G, Madyastha KM, Reddanna P. C-Phycocyanin, a selective cyclooxygenase-2 inhibitor, induces apoptosis in lipopolysaccharide-stimulated RAW 264.7 macrophages. Biochem Biophys Res Commun. 2003 May 2;304(2):385-92.
- Finamore A, Palmery M, Bensehaila S, Peluso I. Antioxidant, Immunomodulating, and Microbial-Modulating Activities of the Sustainable and Ecofriendly Spirulina. Oxid Med Cell Longev. 2017;2017:3247528.
- Hu J, Li Y, Pakpour S, et al. Dose Effects of Orally Administered Spirulina Suspension on Colonic Microbiota in Healthy Mice. Front Cell Infect Microbiol. 2019;9:243. Published 2019 Jul 5.